Küffar Kime Denir?
Merhaba arkadaşlar, bugün birlikte uzun süredir kafamda dönüp duran bir kelimenin peşine düşeceğiz: Küffar. Dizilerde, sohbetlerde, hatta gündelik konuşmalarda kulağımıza çalıyor ama gerçekten ne anlama geldiğini, nereden çıktığını, günümüzde nasıl kullanıldığını ve gelecekte bu kelimenin ne gibi etkileri olabileceğini kaçımız tam olarak kavrıyor? Bu yazıda, “Küffar kime denir?” sorusunu kökten ele alacağız; kökenini, çağdaş yansımalarını ve toplumsal hatta kültürel açılımlarını birlikte keşfedeceğiz. Hazırsanız başlıyoruz.
—
Köken ve Tanım
Kelime Arapça kökenli olup çoğulu kuffâr ya da küffâr olarak geçer. Türkçede sıkça “kâfirler, Müslüman olmayanlar” anlamında kullanılır. ([İslam ve İhsan][1]) İslâm’in kaynaklarında “iman esaslarını reddetmek, dinden çıkmak ya da hiç girmemiş olmak” gibi anlamlarla ilişkilendirilmiştir. ([TÜBİTAK Ansiklopedi][2]) Kelime aslında “örtmek, gizlemek” kökünden gelir; Arapça k‑f‑r kökü, “örtmek, gizlemek” anlamlarını taşır. ([Vikipedi][3]) Dolayısıyla “gerçeği örten, inkâr eden” anlamıyla kullanımı tarihsel olarak da yer almıştır.
Bu tanımlar arasında önemli nüanslar var: Mesela “Müslüman olmayan” olduğu için otomatik olarak küffar sayılır mı? Mezhepler, hukuk ve kelam geleneklerinde bu konuda farklı görüşler geliştirilmiştir. Örneğin, bir Müslüman’ın imanın gereklerini reddetmesi şeklindeki “küfür” tanımı farklıdır. ([Vikipedi][4])
—
Günümüzdeki Yansımaları
Arkadaşlar, bugün “Küffar” kelimesi hâlâ günlük dilde kullanılabiliyor; özellikle dönem dizilerinde, sosyal medya paylaşımlarında ve bazı sohbetlerde tarihî bir atmosfer yaratmak için tercih ediliyor. Mesela Türkçe kaynaklarda “Müslüman olmayanlar” anlamında Türk Dil Kurumu tarafından da “Müslüman olmayanlar, kâfirler” şeklinde karşılığı veriliyor. ([Yeniçağ Gazetesi][5]) Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir husus daha var: kullanımı çoğu zaman kapsayıcı değil, dışlayıcı bir anlam taşımış durumda. Bu da bugün toplum içinde farklı din, inanç ve kimliklerin bir arada yaşadığı bir dünyada potansiyel olarak toplumsal ve kültürel gerilime neden olabiliyor.
Bir başka nokta: “Ehl‑i küffar”, yani “küffar topluluğu” terimi de klasik dönemde kullanılmıştır ve Müslüman‑olmayan grupları ifade etmiş. Bu tarihî bağlamı bugün tamamen aynen korumak, günümüz çok dinli, çok kültürlü bağlamında problemli olabilir. Çünkü bugünkü çoğulcu toplumlarda “öteki” yaratmak sosyal uyumu zorlaştırabilir.
—
Gelecekteki Potansiyel Etkileri
Şimdi biraz ileriye bakalım: Bu kelime ve kavram değişen dünyada ne gibi etkiler doğurabilir?
Birincisi, dijital çağda sosyal medya ve içerik üretimiyle birlikte “küffar” gibi eski kavramların yeniden popülerleşmesi, yanlış anlamaların ya da içerik manipülasyonlarının ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir. Tarihî bağlam dışında kullanımı, kimlikler arası kutuplaşmayı artırabilir.
İkincisi, çok kültürlü toplumların küreselleşme süreçlerinde “biz” ve “onlar” ayrımlarının güçlenmesiyle birlikte, “küffar” gibi etiketleyici kelimeler, farklı inanç sahiplerine yönelik stereotiplerin yeniden üretilmesine yol açabilir. Burada eğitim, diyalog ve farkındalık belirleyici olacak.
Üçüncüsü, akademik ve toplumsal tartışmalarda “kâfir”, “küffar” gibi terimlerin modern bağlamda yeniden değerlendirilmesi gerekebilir: etik, hukuk, insan hakları çerçevesinde bu kavramların yeniden formüle edilmesi; var olan kavramları sadece geleneksel metinlerle sınırlı tutmaktan çok öteye geçmesi anlamlı olabilir.
—
Neden Tartışmalı? Ve Ne Düşünmeliyiz?
Benim görüşüm şu: Bu kelime tarihî olarak anlamlı olabilir ama günümüzde sorumluluk gerektiren bir kullanım ihtimali taşıyor. “Küffar” demek bazen etik değil; farklı inançlara ve insanlara karşı duyulan saygıyı zedeleyebilir. Yani soru şu: “Bir kimseyi otomatik olarak ‘küffar’ etiketiyle tanımlamak ne kadar adil?” ve “Bu kullanımı modern toplumun çeşitliliği içinde nasıl dönüştürebiliriz?”
Ayrıca, bu terimin kullandığı bağlamın da büyük önemi var. Tarihî anlatılar, dönemin toplumsal ve dinî şartlarını içeriyordu. Ancak bugünkü medya içerikleri, sosyal medya paylaşımları veya gündelik sohbetlerde bu kelime kullanıldığında genellikle bağlamı kaybolabiliyor. Ve bu da hem yanlış anlamalara hem de ayrışmaya yol açabiliyor.
—
Sonuç Olarak
Kısacası: “Küffar kime denir?” sorusunun cevabı klasik literatürde “Müslüman olmayan veya İslam’ın iman esaslarını reddeden kişi” anlamına geliyor. Ama bugün bu kavramı anlamadan, düşünmeden kullanmak riskli. Bizler, farklı inançlara sahip insanlarla birlikte yaşayan bireyleriz ve kavramları sorumlulukla ele almalıyız.
Arkadaşlar, sizin bu konu hakkındaki düşünceleriniz neler? Sizce “küffar” kelimesinin günümüzdeki kullanımında bir sorun var mı? Bu terimi duyduğunuzda ne hissediyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
[1]: https://www.islamveihsan.com/kuffar-ne-demek-kuffar-kimdir.html?utm_source=chatgpt.com “Küffar Ne Demek? Küffar Kimdir? – İslam ve İhsan”
[2]: https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/kufur_islamda?utm_source=chatgpt.com “KÜFÜR (İslâm’da) Ansiklopediler – TÜBİTAK”
[3]: https://de.wikipedia.org/wiki/Kufr?utm_source=chatgpt.com “Kufr”
[4]: https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCf%C3%BCr_%28%C4%B0slam%29?utm_source=chatgpt.com “Küfür (İslam) – Vikipedi”
[5]: https://www.yenicaggazetesi.com.tr/kuffar-ne-demek-kuffar-ne-anlama-geliyor-649943h.htm?utm_source=chatgpt.com “Küffar ne demek? Küffar ne anlama geliyor? – Yeniçağ Gazetesi”